Επιθετική περιοδοντίτιδα

H περιοδοντίτιδα είναι μια φλεγμονώδης νόσος πολυπαραγοντικής αιτιολογίας που προκαλεί καταστροφή του συνόλου των περιοδοντικών ιστών (ούλα και κόκκαλο) και σε αρκετές περιπτώσεις αποτελεί εξέλιξη της ουλίτιδας. Για την εμφάνιση της υπεύθυνη είναι η μικροβιακή πλάκα και η γενετική προδιάθεση του ασθενούς. Ανάλογα με την έκταση της διακρίνεται σε εντοπισμένη και γενικευμένη και ανάλογα με τη βαρύτητα της σε αρχόμενη, μέση και προκεχωρημένη. 

Η νόσος εμφανίζεται με σημεία που προσομοιάζουν αυτά της ουλίτιδας (ερυθρότητα, οίδημα, αιμορραγία των ούλων, κακοσμία) με ταυτόχρονη απώλεια μέρους του στηρικτικού οστού των δοντιών και βάθυνση της ουλοδοντικής σχισμής (το βάθος της υπερβαίνει το μέγιστο φυσιολογικό των 3 χιλιοστών). Ως συνέπεια των παραπάνω σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρείται αυξημένη κινητικότητα των δοντιών. Όπως και στην ουλίτιδα συνήθως δεν προκαλείται πόνος στον ασθενή.

Η διάγνωση και η ταξινόμηση της βασίζεται στην ενδελεχή κλινική και ακτινογραφική εξέταση που ολοκληρώνεται με το περιοδοντόγραμμα, ενός λεπτομερειακού χάρτη των ούλων και του οστού. Βάσει του περιοδοντογράμματος και συνεκτιμώντας το ιατρικό και οδοντιατρικό ιστορικό του ασθενούς καταρτίζεται το κατάλληλο εξατομικευμένο σχέδιο θεραπείας. Η θεραπεία της περιοδοντίτιδας πραγματοποιείται σε στάδια. Αρχικά αντιμετωπίζονται τα οξέα περιστατικά (π.χ. απόστημα) και τροποποιούνται πιθανοί τοπικοί αιτιολογικοί παράγοντες που οδηγούν σε κατακράτηση μικροβιακής πλάκας (διορθώνονται ή επαναλαμβάνονται κακοφτιαγμένα σφραγίσματα και θήκες).

Ακόμη ο ασθενής εκπαιδεύεται στην εφαρμογή αποτελεσματικής στοματικής υγιεινής. Ακολουθεί η επιμελής απομάκρυνση της μικροβιακής πλάκας και τρυγίας (πέτρας) που είναι προσκολλημένες στη ρίζα και μύλη των δοντιών με ειδικές συσκευές υπερήχων και ξεστρών χειρός, που πραγματοποείται ανώδυνα με την εφαρμογή τοπικής αναισθησίας (αποτρύγωση και ριζική απόξεση).  Η διαδικασία αυτή εκτελείται ανά τεταρτημόριο ή ημιμόριο του στόματος  και συνήθως απαιτεί 2-4 συνεδρίες. Μετά την παρέλευση μερικών εβδομάδων λαμβάνει χώρα η επαναξιολόγηση των περιοδοντικών ιστών (συμπληρώνεται ένα νέο περιοδοντόγραμμα) και εκτιμάται η αναγκαιότητα για περαιτέρω επεμβάσεις,  όπως η εφαρμογή laser, η πραγματοποίηση αφαιρετικής χειρουργικής τεχνικής ή η πραγματοποίηση αναγεννητικής χειρουργικής τεχνικής.  

Μετά την ολοκλήρωση της ενεργού θεραπείας, που περιγράφηκε στην προηγούμενη παράγραφο, ακολουθεί η φάση διατήρησης του θεραπευτικού αποτελέσματος (recalls) κατά την οποία ο ασθενής επιστρέφει στο οδοντιατρείο σε τακτά διαστήματα για την παρακολούθηση της πορείας του, την επανακινητοποίηση του όσον αφορά τη στοματική υγιεινή και την απομάκρυνση της μικροβιακής πλάκας και πέτρας. Σκοπός της φάσης διατήρησης είναι να προληφθεί πιθανή υποτροπή της νόσου ή σε περίπτωση εμφάνισης υποτροπής  να υπάρξει έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της.